De experimenteerregeling, waarin vanaf 31 maart 2024 maximaal 460.000 vliegbewegingen zouden zijn toegestaan op Schiphol, wordt opgeschort. Dat heeft minister Harbers van Infrastructuur & Waterstaat (I&W) deze week bekendgemaakt. Hoe dat zit, wat de gevolgen zijn en hoe wij er tegenaan kijken, lees je hier.
Gepubliceerd op: 16 november 2023
In de zomer van 2022 heeft I&W aangekondigd dat het aantal vliegbewegingen van en naar Schiphol omlaag moet, van 500.000 tot 440.000 per jaar. Maar dat kan niet zomaar. De Nederlandse overheid moet daarvoor Europese regels volgen, de zogenaamde Balanced Approach-procedure.
Andere maatregelen
Deze procedure neemt veel tijd in beslag. Om hinder voor omwonenden in de tussentijd toch te verminderen, besloot de minister alvast een aantal andere maatregelen door te voeren. Eén daarvan was het beëindigen van het zogeheten anticiperend handhaven. Hiervoor werd de experimenteerregeling in het leven geroepen. Binnen deze regeling was bepaald dat er ruimte was voor maximaal 460.000 vliegtuigbewegingen op Schiphol.
Meerdere redenen
Maar nu heeft de minister dus laten weten de regeling voorlopig op te schorten. Daar heeft hij naar eigen zeggen meerdere redenen voor. Ten eerste loopt er op dit moment een door diverse luchtvaartmaatschappijen aangespannen rechtszaak tegen de regeling. Daarnaast overwegen de Verenigde Staten en Canada tegenmaatregelen te nemen die Nederlandse luchtvaartmaatschappijen zouden kunnen raken. Doorslaggevend voor het besluit van de minister was volgens hem een brief van Europees Commissaris voor Transport Adina Vălean waarin zij laat weten ernstig te twijfelen of de regeling wel in overeenstemming is met Europese wet- en regelgeving.
Genoeg redenen voor het kabinet om de invoering van de experimenteerregeling voorlopig op te schorten tot in ieder geval na de uitspraak van de Hoge Raad in de rechtszaak tegen de regeling. Die wordt niet voor het tweede kwartaal van 2024 verwacht.
Gevolgen voor capaciteit
Het besluit van de minister heeft uiteraard gevolgen voor de capaciteit op Schiphol. Maar we hebben de capaciteitsdeclaratie voor de zomer van 2024 al vastgesteld op basis van maximaal 460.000 vliegbewegingen. Daarom heeft de minister Schiphol gevraagd samen met partners als Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL), de Koninklijke Marechaussee, de Douane en de luchtvaartmaatschappijen te bepalen wat we operationeel nog verantwoord uit kunnen voeren. Hij heeft daarbij al wel aangegeven dat de (beperktere) beschikbaarheid van verkeersleiders bij LVNL als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt daarin een rol zal gaan spelen. Als alle gegevens van de betrokken partijen op een rij zijn gezet, maakt Schiphol een toevoeging op de capaciteitsdeclaratie, een zogenaamd addendum. Vervolgens is het aan de slotcoördinator om eventueel beschikbare extra slots uit te geven.
Kortste eind
Volgens ons is het opschorten van de experimenteerregeling een teleurstellende ontwikkeling die tot gevolg heeft dat omwonenden aan het kortste eind trekken. Vermindering van het aantal vluchten is voor ons geen doel op zich, maar eindelijk was er duidelijkheid en zekerheid voor omwonenden. Het terugvallen op het anticiperend handhaven leidt tot meer onzekerheid, ook voor de luchtvaartsector zelf. Wij zijn dan ook van mening dat een nachtsluiting en andere maatregelen uit ons 8-puntenplan – zoals een verbod op privévluchten en het weren van de meest lawaaiige vliegtuigen – nu nog noodzakelijker is.