Interview met Rob Kooper: Bufferzones ‘widebodies’ bufferen ook hemelwater

Heftige regenbuien die in korte tijd voor veel overlast zorgen: het komt steeds vaker voor. Projectteam Uniform Platform bedacht een veelbelovend, slim waterbuffer- en afvoersysteem: een win-winsituatie voor Schiphol én het Hoogheemraadschap. “We maken nu dubbel gebruik van de vierkante meters.”

Voor het Hoogheemraadschap is het belangrijk dat Schiphol de waterafvoer aan airside goed regelt. Rob: “Schiphol ligt in een polder, waarbij de grondwaterstand kunstmatig op peil wordt gehouden met gemalen. Om het waterpeil goed te kunnen beheersen, mag er niet teveel regenwater ineens de polder instromen.”

Bufferzones regenwater

Reden voor het Hoogheemraadschap om bij de aanleg van verharding bij bouwprojecten een dwingende voorwaarde in de vergunningverlening op te nemen: leg naast de (op)nieuw aangelegde verharding ook circa 18 procent extra ‘open water’ aan.

“Dit open water kan een sloot of een vijver zijn”, legt projectmanager Uniform Platform, Rob Kooper, uit. “Het is bedoeld als bufferzone voor overtollig regenwater, waarbij het regenwater tijdelijk wordt verzameld, bijvoorbeeld bij heftige regenval.”

Uitdaging

“Deze richtlijn betekent nogal wat”, legt Rob uit. “Denk alleen al aan de kosten voor de aanleg van een sloot of vijver, inclusief bruggen en oplossingen voor kabels en leidingen. Maar nog belangrijker: we gebruiken het gebied op Schiphol Noordwest natuurlijk liever voor de ontwikkeling van platformen, rijbanen en gebouwen dan voor open water.”

“Bij het U-platform praat je namelijk over nogal wat vierkante meters. Een opstelplaats beslaat al snel 100 x 150 meter. Daarvan leggen we er nu drie aan. In vorige fasen van het project hebben we al circa 110.000 m2 aan rijbanen en platforms aangelegd.” Kan dat niet slimmer worden opgelost, vroeg het projectteam UP zich af.

Slim oplossen

Het projectteam Uniform Platform besloot nog een keer naar de tekentafel te gaan: was er een andere oplossing mogelijk? Rob: “Het alternatieve systeem moest regenwater niet alleen op een gecontroleerde manier van de (taxi)rijbanen en het platform aan airside afvoeren zonder verstoppingen of verstoringen, maar ook in staat zijn water te bufferen. Ten slotte moest het systeem ervoor zorgen dat het regenwater gecontroleerd de polder instroomt.”

Ingenieus idee

“Onze insteek was: je hoeft niet altijd sloten of vijvers te graven om water te bufferen. Er zijn ook andere systemen om dit te realiseren.” De werkgroep, waarin ook het Hoogheemraadschap zitting had, was vindingrijk en kwam inderdaad met resultaten.

Rob: “Onze oplossing bestaat uit drie gekoppelde, en bewezen, watersystemen, die ook los van elkaar te gebruiken zijn. Twee daarvan zijn buffersystemen. Door het water in de constructies tijdelijk te bufferen en het water langzaam en geleidelijk af te voeren door een kleine afvoerleiding komt de situatie overeen met akkerland, dus zonder verharding.”

De drie waterregelsystemen:

  1. Voor de afvoer van regenwater van de taxirijbaan is langs de baan een grotere goot aangebracht, die zeven keer zoveel water kan bergen dan de traditionele goot, met een diameter van 80 cm. Dit is de primaire afvoer en altijd in gebruik.
  2. In de rijbaanconstructie is langs de randen een fundering van betonpuin toegepast met 30 procent holle ruimtes waarin water gebufferd kan worden. Deze is optioneel te gebruiken, al dan niet in combinatie met regelsysteem.
  3. Onder de grond naast de rijbaan zijn pvc-kratten aangebracht, die hol zijn, maar wel voldoende sterk zijn. Ook hierin kan water worden gebufferd. Deze is optioneel te gebruiken, al dan niet in combinatie met regelsysteem.

Zien hoe de innovatieve waterberging werkt?

Testen en monitoren

Het systeem moet eerst nog uitgebreid worden getest of het doet wat ervan wordt verwacht. Rob: “De waterregelsystemen hebben zich los van elkaar al bewezen. De komende maanden testen we of we het overschot aan water ook werkelijk goed kunnen bufferen op deze manier, de combinatie van systemen goed werkt en of het goed te onderhouden is.”

“We gaan daarvoor heftige regenbuien simuleren door een aantal tankwagens met water op hetzelfde moment helemaal leeg te spuiten. Vervolgens testen we diverse combinaties. Om dit goed te kunnen monitoren, hebben we op diverse plekken sensoren ingebouwd. Via een online meetsysteem kunnen we continu de waterstand en -flow monitoren en zien we hoe het systeem functioneert. Ook voor het Hoogheemraadschap is deze monitoring en informatie belangrijk.”

Win-winsituatie

Als het een succes blijkt, betekent de oplossing een win-winsituatie voor alle partijen. “Door dit ingenieuze systeem helpen we het Hoogheemraadschap met het reguleren van de waterstand door zelf water te bufferen, maar we helpen ook onszelf. Als onze oplossing namelijk goed blijkt te werken hoeven we veel minder open water aan te brengen.“