Interview Marc de Graaf: Stijg/daalpunt 2: een risicovol hoogstandje

Gepubliceerd op: 14 december 2020

In HT1 is de bouw van een aantal nieuwe stijg/daalpunten bijna afgerond, maar stijg/daalpunt 2 blijkt een uitdaging van jewelste: de ruimte is te nauw om de stalen constructie er vanaf de grond in te hijsen. Een ‘bagagewokkel’ zit in de weg. Een betonnen constructiebalk en een zwakke draagmuur zijn de volgende obstakels. De bouwcombinatie Operations First bedacht samen met Royal HaskoningDHV een masterplan.

Projectmanager Marc de Graaf

“Normaal gesproken leggen we de stalen balken op de vloer die onder het nieuwe stijg/daalpunt ligt, boren hijsgaten in de bovenliggende vloer, zetten hijsportalen neer en hijsen de balken vervolgens horizontaal gepositioneerd omhoog. Deze gangbare werkwijze was niet mogelijk op deze locatie”, vertelt projectmanager Marc de Graaf.

Het hondenhok

Wat zijn de obstakels? “Het belangrijkste obstakel is de ‘bagagewokkel’. Het is de koker (in wokkelvorm) waarin zich de transportband bevindt waarop de ingeleverde koffers vanuit Vertrek 1 twee verdiepingen naar beneden worden vervoerd richting de bagageruimte op verdieping -1. Deze bagagewokkel heeft een aparte securitystatus met massieve wanden en gevoelige apparatuur. Bovendien moet deze in bedrijf blijven. We kunnen deze wokkel dus niet eventjes verplaatsen.”

“Het laatste stukje van die bagagewokkel eindigt in een ruimte die bagagepersoneel ‘het hondenhok’ noemt. Die staat precies in ons bouwgebied. Dit betekent dat we de stalen balken niet vanaf de grond omhoog kunnen hijsen, maar dat we pas met hijsen kunnen beginnen vanaf een paar meter boven de vloer. Dat is lastig: de balken zijn tot 8 meter lang en wegen 1.000 tot 2.000 kilo. Operations First moest daarvoor een plan bedenken.”

Hoogstandje

“De aannemer kwam met het idee om de stalen balken omhoog te hijsen en horizontaal over voorgespannen staalkabels te tokkelen. Dit plan hebben we aangepast. Uiteindelijk worden de stalen balken horizontaal verplaatst met transport‘hondjes’ (kleine, stevige karretjes) over een steiger. Het blijkt goed te werken en is inmiddels deels uitgevoerd.”

Probleem gefixt, zou je denken. Maar de bagagewokkel blijkt niet het enige probleem. Marc: ”Het tweede obstakel is een betonnen constructiebalk aan de bovenliggende vloer: ook die ligt in de weg. Daarin moeten we gaten zagen, want de stalen balken van ons ontwerp moeten daar op diverse plaatsen doorheen.”

Obstakel 3

Dan denk je ‘ik heb al de problemen wel gehad’, duikt er ineens nog een derde obstakel op: de draagmuur die de betonnen balk ondersteund tijdens het zagen van de gaten, is te zwak. Marc: “In het verleden is er iets teveel van de draagmuur gesloopt, waardoor de muur nu niet de complete sterkte heeft om de betonnen balk goed te ondersteunen tijdens onze werkzaamheden.”

“Als we die draagmuur niet gaan verstevigen, lopen we het risico dat de betonnen balk met de aansluitende vloeren – een verzameld gewicht van enkele tienduizenden kilo’s – naar beneden komt. Dan zijn de gevolgen ernstig: met zoveel gewicht bezwijkt mogelijk de onderliggende vloer. Onder deze vloer ligt een hoogspanningsruimte, dus de risico’s zijn enorm. Ook heeft dit consequenties voor de volgorde waarin je de stalen balken aanbrengt en het moment waarop je de sparing voor de roltrappen zaagt.”

Noodoplossing

“Onze standaardmethode is eerst het staal aanbrengen en dan de sparing zagen voor de liftschacht en roltrappen. Dat kan nu niet vanwege de combinatie van de zwakke draagmuur en het obstakel van de betonnen balk.” Deel 2 van het masterplan werd ingezet:

“Ike van Rossum, senior constructeur bij Operations First heeft direct een noodoplossing bedacht: een ondersteuningsconstructie van een stalen kolom en metalen stempels op stalen liggers onder de betonnen constructiebalk dragen de krachten af naar sterke onderdelen van het gebouw.”

“Daarna werken we stapsgewijs: we zagen een uitsparing in de betonnen balk, hijsen een stalen balk omhoog, zagen de volgende uitsparing, enzovoort. Doen we dat niet, dan lopen we risico dat de betonnen balk naar beneden stort.”

Evenwichtsbalk

“We balanceren continu op een evenwichtsbalk: als we teveel ineens doen, komt alles naar beneden, als we te weinig doen, schiet het niet op. Want het blijft een race tegen de klok. Een ander projectteam (HBS2020) – dat zich gaat bezighouden met het upgraden van de bagagewokkels naar de nieuwe wet- en regelgeving – staat al te trappelen. Zaak is nu eerst de draagmuur te verstevigen. Als dat is gebeurt, lijken alle risico’s getackeld en kunnen we weer opgelucht ademhalen.”