Interview Michiel van Wijk: De nieuwe pier bestaat al. Virtueel

De nieuwe pier op Schiphol bestaat nog niet. Toch liep BIM-manager Michiel van Wijk er al honderden keren doorheen. BIM staat namelijk voor Building Information Management: een methode om gebouwen 3D in kaart te brengen en daar informatie aan te koppelen. Ook voor de nieuwe pier maken ouderwetse doorsnedes en bouwtekeningen plaats voor een geïntegreerd model. ‘Bouwen gaat daarmee steeds makkelijker.’

Elk detail in kaart

De nieuwe pier op Schiphol komt ter hoogte van Vrachtstation 1 te staan en krijgt een oppervlakte van ongeveer 55.000 vierkante meter. Alles daarbinnen moet tot op de centimeter kloppen. De muren op hun plek, de kabels en leidingen, de deuren... En natuurlijk moet de bewegwijzering recht voor de in- en uitgangen hangen. ‘Vroeger waren dit soort eisen veel lastiger te controleren tijdens de ontwerp- en bouwfase’, zegt Michiel. ‘Je kunt op een bouwtekening bijvoorbeeld wel zien dat ergens een wandje of een meubel moet staan, maar de doorsnede was een opzichzelfstaande tekening. Tussen de plattegrond en doorsnede konden dan discrepanties ontstaan als een ontwerper minder secuur te werk ging.’

Meer werk, meer functionaliteiten

Het voordeel van BIM is dat elk detail van een ruimte of gebouw vanuit één samengesteld model komt. ‘Van formaat en kleur tot locatie en materiaal.’ Of hij ook nadelen ziet? Michiel: ‘In eerste instantie is het meer werk om een BIM-model in te richten dan om een bouwtekening te maken. Maar uiteindelijk levert het vooral veel meer functionaliteit op. En daarmee kunnen wij als Schiphol betere beslissingen maken.’

Bouwen gaat steeds makkelijker

Het ontwerpen van een gebouw op Schiphol gebeurt in een aantal stappen, van masterplan tot een technisch ontwerp. ‘Hoe verder we daarmee zijn, hoe gedetailleerder het model wordt’, zegt Michiel. ‘Daardoor kunnen we steeds scherper kijken of de pier aan onze eisen voldoet.’ Hij noemt een klein voorbeeld. ‘Installaties moeten we gecoördineerd ontwerpen. Die mogen bijvoorbeeld niet door staalconstructies. Denk aan kabels, leidingen, elektra, afvoeren, et cetera. Met de virtuele oplossingen kunnen we dat semiautomatisch checken en oplossen tijdens het ontwerp. Daardoor verloopt het hele bouwproces eenvoudiger.’

Timelaps, maar dan vooruit

De grootste voordelen van het werken met BIM zijn volgens Michiel meer inzicht in het ontwerp, de foutenreductie en een kortere doorlooptijd. Daarmee bedoelt hij dat de aannemers beter weten wat van hen wordt verwacht en daardoor minder fouten maken. Waardoor het ontwerpen en bouwen van een ruimte, in dit geval de nieuwe pier, steeds sneller gaat. ‘We kunnen betere beslissingen nemen en ook nog eens beter plannen.’ BIM biedt ook mogelijkheden om tijdlijnen te creëren. ‘Een soort timelaps, maar dan eentje die vooruitkijkt’, legt Michiel uit. ‘Daardoor konden we bijvoorbeeld zien dat er halverwege 2020 wel erg veel werkzaamheden samenvallen. Dat is vragen om problemen en op basis van die visualisaties konden we de planning aanpassen. Dit komt overigens uit dezelfde modellen als waaruit we de bouwtekeningen genereren.’

Virtuele passagiers op weg naar de gate

De software die Michiel gebruikt om een BIM-model te visualiseren, doet een beetje denken aan een game-omgeving. ‘Ook dat kan je inderdaad gebruiken’, vertelt hij. Hij laat op zijn computer zien hoe hij door de nieuwe pier loopt. Waar de meeste gele borden met zwarte letters inderdaad keurig voor de uitgang hangen en de eerste virtuele passagiers al naar hun gate lopen. ‘BIM is dus niet alleen functioneel en belangrijk, maar ook gewoon heel leuk.’

Virtual reality

Het is best bijzonder dat Michiel de weg in de nieuwe pier al op zijn duimpje kent. ‘We denken nu ook na over manieren om het model voor meer doeleinden te gebruiken. Bijvoorbeeld trainen van luchthavenpersoneel dat hier straks moet werken. Misschien met behulp van Virtual Reality.’ Het idee voor een leuk teamuitje popt ook nog bij hem op. Michiel lacht: ‘Dan maken we er voor een dag echt een game van’.

Klaar voor de toekomst

Samen met klanten als het Rijksvastgoedbedrijf en Rijkswaterstaat wordt Schiphol gezien als koploper op het gebied van BIM. ‘Daar werken we ook hard voor’, zegt Michiel. ‘We moeten onszelf en ons werk steeds verder ontwikkelen. Onszelf blijven uitdagen om het nog beter te doen. Dat willen we ook graag, want op termijn betekent het voor iedereen winst. Een goed BIM-model is namelijk niet weggegooid als de bouw klaar is. De BIM@Schiphol groep ontwikkelt voortdurend functies en koppelingen met bestaande systemen. Zo kunnen we in de toekomst bijvoorbeeld assets beter en voordeliger onderhouden. De techniek is er klaar voor.